Aineias’ın Troia’dan kaçışı. Sebasteion, güney yapı

Zırh giymiş Aineias omzunda yaşlı babasını taşıyarak, küçük oğlu Iulus’u elinden tutmuş sağa doğru hareket etmektedir. Yaşlı Ankhises’in elinde Troia’nın kadim tanrı tasvirlerini içeren yuvarlak tabanlı bir kaide veya kutu görülmektedir. Bu üç figür Aineias’ın Troia’dan İtalya’ya doğru kaçışının en yaygın ikonografisidir ve Erken İmparatorluk döneminde sıkça görülür. Yerli ustalar sahneye daha özgün ve daha yerel bir anlam kazandırmak için arka plana havada asılı duran bir Aphrodite figürü eklemiştir. Kabartma, verev kahverengi-lekeli çizgilere neden olan ciddi deformasyonlar içeren büyük bir bloktan yontularak yapılmıştır. Bu çizgiler fay hatlarını temsil etmektedir.

Agon (müsabakanın kişileştirilmiş simgesi). Sebasteion, güney yapı

Bu sahne, atletizm yarışmaları (agōn) ile ilgili sembolik bir ifadedir. Üzerinde sakallı bir insan başı olan sütun, gymnasion tanrısı Hermes’tir. Hemen yanında zafer palmiyesi ve üzerinde zafer kurdelesi olan bir ödül masası görülmektedir. Kanatlı birer bebek olarak betimlenen iki Eros figürü (büyük oranda tahrip olan) ikinci bir palmiye dalı için mücadele etmektedir. Eroslar rekabet fikrini ortaya koymaktadırlar ve bu unsur arka planda genç Agon figürü ile simgelenmiştir. Agon elinde üçüncü bir zafer palmiyesi tutarak mücadeleyi izlemektedir. Sembolik olarak mücadele eden Eroslar herhangi bir atletizm dalında ve gymnasion sporunda yarışmak yerine doğrudan zaferlerin en önemli simgesi olan palmiye için güreşmektedirler.

Prometheus ve Herakles. Sebasteion, güney yapı

Bükülmüş vücuduyla çıplak Prometheus figürü panonun ortasına yakın bir yerde, fondaki dağlık bir arazinin önünde görülmektedir. Elleri, hemen üzerindeki kayalara kelepçelenmiştir. Sıkıntılı ve duygusal bir ifadeyle kurtarıcısı Herakles’e bakan Prometheus, ağzı açık bir şekilde haykırmaktadır. Zeus, insanoğluna ateşi öğreten Prometheus’a korkunç bir ceza vermiştir: Kollarından Kafkas Dağları’na bağlanmış Prometheus’un ciğeri her gün bir kartal tarafından kemirilmektedir. Herakles kartalı vurmuş ve Prometheus’un sol elini tutan ilk kelepçeyi çözerken betimlenmektedir. Herakles, başlık ve pelerin olarak kullandığı aslan postu haricinde çıplaktır ve sopası sağ alt köşe boyunca yerde durmaktadır. Herakles’in vurduğu kartal sol alt tarafta kayalıkların üzerine serilmiş görülmektedir. Kartalın üzerinde yükselen kayalıkların arasında elinde avcı değneği tutan küçük bir dağ perisi (nymphe) vardır. Bu eser Helenistik stilde işlenmiş çok etkileyici resimsel bir kompozisyondur.

Claudius ve Britannia ve yazıtlı kaide. Sebasteion, güney yapı

Çıplak savaşçı Claudius, yere serilmiş Britannia figürüne ölümcül bir darbe vurmak üzereyken görülmektedir. Claudius’un üzerinde miğfer, pelerin ve kınını tutan bir kılıç kemeri vardır. Britannia, tasviri için örnek alınan Amazon figürlerine benzer şekilde tek göğsünü açıkta bırakan bir tunik giymektedir. Kabartmanın konusu yazılı kaidesinden ve imparator portresinden anlaşılmaktadır. Yazıtta Tiberios Klaudios Kaisar — Bretannia yazmaktadır. Bretannia’nın (Britanya) MS 43’teki işgali Claudius saltanatının en önemli fethi olarak kabul edilmektedir.

Claudius ile kara ve deniz tasvirleri. Sebasteion, güney yapı

İmparator, panonun ortasında dinç hareketlerle yürümektedir ve arkasında dalgalanan kumaş tarafından çerçevelenmektedir. Bu unsur, antik ikonografide süzülme, uçma ve burada görüldüğü gibi tanrısal tezahür (epifani) anlamını vermektedir. Sağ eline, yerden çıkmakta olan küçük bir figür tarafından içinde dünyanın meyvelerini barındıran boynuz şeklinde bir kap (cornucopia) sunulmaktadır. Panonun sağ tarafında bir deniz figürü veya dişi deniz tritonunun elinden kendisine bir dümen küreği uzatılmaktadır. Dişi tritonun balık ayakları ve balık pullu bir eteği vardır. Cornucopia ve dümen küreği imparatorun himayesinde kara ve denizlerin bereketini temsil etmektedir. Bu kompozisyon, Roma imparatorunun, doğu eyaletlerinde görüldüğü haliyle, Helenistik stilde güçlü bir tanrı olarak tasvir edildiği dikkat çekici bir betimlemedir. İmparatorun vücut oranlarının biçimsiz ve hatta acemice ele alınmış olması kompozisyonun yerel olarak tasarlandığını göstermektedir. Roma’daki kamusal anıtlar arasında imparatorun görevini bu denli yücelten ve öven bir tasvir daha yoktur.

Nero ve Agrippina. Sebasteion, kuzey yapı

Agrippina, oğlu Nero’yu bir defne çelengi ile taçlandırmaktadır. Agrippina şans ve bolluğu sembolize eden bir cornucopia taşırken Nero, Romalı bir kumandanın zırh ve pelerinini giymektedir. Sağ elinde, tahrip olmuş bir mızrak, sol elindeyse muhtemelen bir küre (dünyaya hükmün sembolü) tutmaktadır. Taç takma merasimi için çıkartılan miğferi hemen yanında yerde durmaktadır. Her iki figür de portreleri sayesinde net bir şekilde tanınabilmektedir. Sahne, imparatorun MS 54 yılında tahta çıkmasını simgelemektedir ve Nero’nun MS 59 yılında Agrippina’yı öldürtmesinden daha erken bir tarihte yapılmıştır.

Piroustous Halkının Kişileştirilmiş Sembolü. Sebasteion, kuzey yapı

Figür, MS 6-8 yıllarında imparator olmadan önce Tiberius’un bozguna uğrattığı savaşçı bir Balkan kabilesini temsil etmektedir. Kadın geleneksel bir elbise, pelerin ve miğfer giymektedir. Elinde küçük bir kalkan ve muhtemelen bir zamanlar bir mızrak durmaktaydı. Bir işçinin koyduğu yazıt (Piroustōn: küçük harflerle hafif biçimde fonda, figürün kalkanının üst sağ tarafında yazılı), kabartmanın, ETHNOUS PIROUSTŌN yazılı kaidenin üzerine konulmasını belirtmek için yazılmış olmalıdır.

Buluntu yeri: Sebasteion