Zoilos Frizi

Julius Caesar ve Augustus döneminde yaşamış, Aphrodisias’ın en önemli hayırseverlerinden biri olan C. Julius Zoilos’a ithafen yapılmış bir mezar anıtına ait bu figürlü büyük kabartmalar 1956 ve takip eden yıllarda gün yüzüne çıkarılmıştır. İlk defa 1979 yılında restorasyon gören kabartmalar 1993-1994 yıllarında tekrar restore edilerek Afrodisias Müzesi’nde yeni bir sergi alanında, doğru sıralamayla yerleştirilmiştir. Friz, şehirdeki en erken figürlü mermer anıt olma özelliğini taşımaktadır.

C. Julius Zoilos’un çok sıra dışı bir hayatı olmuştur. Aphrodisias’ın yerlisi olan Zoilos esir düşmüş ve hayatının büyük bir bölümünü şehirden uzak yerlerde geçirmiştir. Daha sonraları Zoilos azat edilmiş ve özgürlüğünü kazanmış ve Roma’nın ilk imparatoru Octavianus’un (Augustus) sadık temsilcilerinden biri olmuştur. Zoilos, MÖ 40 dolaylarında Aphrodisias’a çok zengin bir adam olarak geri dönmüş ve şehir hayatında önemli görevler üstlenmiştir. Aphrodite’nin rahiplerinden biri olan Zoilos en azından üç büyük mermer yapı yaptırmıştır. Bu yapılar Aphrodite tapınağının ilk safhası, tiyatronun ihtişamlı sahne binası ve şehir merkezindeki Agora’nın kuzey stoasıdır. Aphrodisias’ta en azından iki kamusal heykel ile onurlandırılmış ve MÖ 28’den sonraki bir tarihte ölmüştür. Aynı zamanda bu frizlerin süslediği bir anıt mezarla da onurlandırılmıştır.

Mezar yapısının herhangi bir parçası bulunamamıştır fakat frizlerin kare formlu bir mozolenin yan duvarlarını süslediği sonucu çıkarılabilir. Frizler Zoilos’un hayatını ve erdemlerini sembolik bir biçimde anlatmaktadır. İyi durumda korunmuş olan ana friz, her biri yazıtlarla tanımlanan üçer figüre sahip iki gruptan oluşmaktadır. Zoilos’un kendisi her bir grubun merkezinde iki farklı kıyafet giymiş halde görülmektedir. Soldaki grupta Cesaret (ANDREIA Roma togası giymiş olan Zoilos’a bir kalkan takdim ederken, Onur (TIMĒ) onu sağ eliyle taçlandırmaktadır. Sahne Zoilos’un askeri cesaretini ve bir Roma vatandaşı olarak statüsünü kutlamaktadır. Sağdaki grupta Halkı (DĒMOS simgeleyen figür, üzerinde uzun bir seyahat pelerini ve başlığı giymekte olan Zoilos’u karşılamak üzere elini uzatırken Şehir (POLIS) onu arkadan taçlandırmaktadır. Sahne Zoilos’un Roma’dan eve dönüşünün yüceltilmiş bir tasviridir. Günümüze ulaşan diğer panolarda temsil edilen ögeler arasında Sonsuzluk AIŌN), Roma (yazıtı korunmamış), Hatıra (MNĒMĒ), yeraltı dünyasının hakimi Minos (MEINŌS), Erdem (ARETĒ) ve Sadakat (PISTIS) vardır.

Buluntu yeri: Şehir Surları