Bazilika
Güney Agora’nın güneybatı köşesinden girişi sağlanan Bazilika, uzun, üç koridorlu bir kamu binasıdır (yak. 145×30 m). Mimari süslemeleri ve ithaf yazıtının korunmuş bir parçası sayesinde MS 1. yüzyılın sonlarında tamamlandığı ve yeni hanedana adandığı anlaşılmaktadır. Binaya Kent Parkı’na açılan kısa tarafından girilmektedir. Giriş duvarı, geniş mermer panellerle kaplı, gömme sütunlu, gösterişli bir cephedir (bkz. attaki resim). Daha sonra, MS 301 yılında, Diocletianus’un ünlü Tavan Fiyatlar Fermanı ve Para Birimi Fermanı Latince olarak bu paneller üzerine yazılmıştır.
Yapının İon ve Korinth düzeninde iki katlı portikolarla bölünmüş olan iç kısmı, iki yan nef ve taş döşeli bir orta neften oluşmaktadır. İç kısım Aspendos’daki bazilika gibi görkemli bir güney salon ile son bulmaktadır (yakl. 20×30 m boyutlarında ve 10 m’den yüksek). Bu güney bölmenin iç duvarları gösterişli sütunlu mimari elemanlar ile süslenmiştir. Nefteki portikoların üst katları tırabzan görevi gören kabartmalarla donatılmıştır. Bu kabartmalar, çeşitli dekoratif motiflerin yanı sıra Aphrodisias’ın efsanevi kurucusu Ninos ile ilgili bir hikaye de dahil olmak üzere yerel mitolojiden sahneler içermektedir.
Bu yapı, MS 4. yüzyılın ortalarında Flavius Constantius adında bir vali tarafından restore edilmiştir. Yan neflerin mozaikleri de aynı dönemde döşenmiştir. Olasılıkla bu restorasyon sırasında, daha erken döneme ait iki adet görkemli heykel buraya taşınıp binanın kuzey ucuna içeriye bakacak biçimde yerleştirilmiştir. Bunlardan biri, kolosal boyutlu drapeli bir tanrıça heykeli; diğeri ise tanınmış Yunan kahramanı Akhilleus tarafından (mavi-gri mermerden yapılmış) atından çekilen Troia prensi Troilos’u temsil eden olağanüstü bir heykel grubudur.
Bazilika girişindeki dört kolosal çift sütunun ve bunların pervazlarının anastylosisi, bu devasa kamu binasının ön cephesini iyileştirmeye ve kısmen restore etmeye yönelik daha büyük bir projenin parçasıdır. Proje, Diocletianus’un Tavan Fiyat Fermanı’nın tam metnini (Latince, Türkçe ve İngilizce) binanın yan duvarları hizasına yerleştirilen panolarda sunulmasını içermektedir. Proje Murat Ülker ve pladis tarafından desteklenmektedir.
